بسم الله الرحمن الرحیم
کونا للظّالم خصماً و للمظلوم عوناً»
در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی هستیم.شاید هنوز برخی در پی این سوال باشند که خصوصیات یک نماینده مطلوب چیست؟ برای پاسخ به این موضوع ، باید نگاهی به تاریخ بیندازیم!
مدرس را به یاد آوریم! اینک باید دید که راز ماندگاری مرحوم مدرس در چیست؟ بدون تردید، او همهی ویژگیهای یک نمایندهی خوب مجلس را دارا بود. اما بودند نمایندگان دیگری که- اگرچه نه به اندازه مدرس- در آن روزگار به عنوان نمایندگانی موّجه شناخته میشدند و در جامعهی آن روز به عنوان افرادی کاردان، مطّلع، تیزهوش و واقعبین تلقّی میشدند، ولی استمرار تاریخی مدرس را کسب نکردند و این نشانگر آن است که ماندگاری تاریخی و فراتر رفتن از زمان خویش و الگوی آیندگان شدن، عناصری بیش از آنچه بدان اشاره شد، میطلبد.
کلید معمّا نیز همینجاست و روشن میشود که مدرس نه تنها هرآنچه را خوبان داشتند نیز داشت، بلکه در سطحی برتر، فضایل و امتیازات دیگری نیز داشت که او را از جامعه و زمان خود فراتر بردند. شاید بتوان امتیازات انحصاری مرحوم مدرس را در دو عنوان خلاصه کرد. به بیان دیگر، همهی فضایل و سجایایی که وی را شایستهی الگو بودن برای نمایندگان مجلس میسازد، از دو ویژگی محوری شخصیت او سرچشمه میگیرند.
یکی نمایندگی تعامل دیانت و سیاست و مدیریت درست و ماهرانهی آن در عرصهی پیچیده و دشوار سیاست آن روز ایران و جهان؛ و دیگری شجاعت فوقالعاده در دفاع از دین و وطن و حقوق مردم، آری حقوق مردم وایستادن در برابر ظلم !
ویژگی دیگر مدرس که نمایندگان مجالس در هر زمان و مکانی سخت بدان نیازمندند، شجاعت آن بزرگوار در دفاع از دین و وطن و حقوق ملّت بود. البته این ویژگی نیز اگرچه یک عنصر شخصیتی است اما در هستیشناسی و نظام ارزشی ایشان ریشه داشته و بخشی از لوازم اجرای موفق مدیریت دین در عرصهی سیاست بود. همانگونه که اشاره شد، بودند نمایندگانی که خود را خیلی مترقی و روشنفکر میپنداشتند، اما موفق نشدند از آزمون موانع علایق و رودربایستیها و ترس و طمع و خودخواهیها و منافع گروهی عبور کنند.
قرآن کریم در سوره صف آیه 2 می فرماید: « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ » ای کسانی که ایمان آوردهاید، چرا چیزی به زبان می گویید که در مقام عمل خلاف آن می کنید.
اگر شخصی ایمان و تقوی داشته باشد، امّا به گفته های خود عمل نکند، آیا این شخص می تواند مسلمان مؤمن باشد؟ خیر. بلکه این از نشانههای فرد منافق است. آیا احکام قرآن و شدّت و حدّت عذاب منافقین در قرآن را خوانده ایم؟
آیا منتخب ما یاور مظلوم و محروم است؟ این همه هزینه هایی که توسط برخی کاندیداها انجام می شود چه کسی، از کجا و با چه هدفی آنها را تامین میکند ؟ آیا این هزینه ها، آن کاندید را وامدار مراکز قدرت نخواهد کرد؟
شجاعت ،یکی از صفات پسندیده انسانی است و همه انبیاء و اولیاء بالاخص خاتم الانبیاء(ص) و امامان معصوم (ع) دارای این صفت هستند. شجاعت یعنی ایستادگی در برابر کلیه موانع راه اعم از ایستادگی در برابر دشمنان، زراندوزان و مفسدان اقتصادی، مدیران فاسد، ایستادگی در برابر موانع پیشروی کاری، راهاندازی و توسعه پروژههای با ریسکهای بالا و مورد نیاز کشور و …. همه این ویژگیها در صفت شجاعت یافت میشود. صفتی که دارنده آن میتواند رسالت بزرگ الهی را که همان نشر و تبلیغ اسلام حقیقی در دل انسانهاست با عمل و تلاش مجاهدانه و مجدانهاش به انجام رساند.
کدام نمایندگان در برابر فساد وظلم اداری ، وحذف مدیران نالایق تلاش کردند وکدام نمایندگان زمینه ساز حضور مدیران نالایق بودند.
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در اولین دیداری که با نمایندگان منتخب مجلس هفتم داشتند، به آنها توصیه کردند:
نماینده مردم باید نماینده توده مردم باشد؛ بهخصوص نماینده کسانی باشد که به حضور نمایندهشان در سطوح تصمیمگیری و تصمیمسازی کشور بیشتر نیاز دارند؛ آنهایی که دستشان به جایی نمیرسد و محرومیت بیشتری را دارند. پس در درجه اول، نمایندگی از مردم محروم را برای خودتان تعریف کنید. درست است که هر یک از شما نماینده همه ملت ایرانید؛ نماینده جمع خاصی، نماینده آن منطقه و نماینده فقط رأیدهندگان نیستند – مجلس، نماینده همه ملت ایران است – اما در عین حال، برخی از اقشار ملت ایران به حضور نماینده خود در مناطق تصمیمگیری نیاز دارند؛ چون محرومند، چون مشکلات دارند، چون از فقر و کمبود امکانات و تبعیضها رنج میبرند و از فسادهایی که دیگران به راه میاندازند، آنها صدمه میبینند. بنابراین خودتان را در درجه اول، نماینده اینها بدانید.
برخی از نمایندگان فعلی در برابر تبعیض های گزارش شده به آنان، وفساد هایی که به آنان گزارش شد چه کردند وچه اقدامی انجام داده اند.!!
بهطور طبیعی، جریانات سیاسی و کسانی که به هر ترتیبی برای رأی آوردن یک کاندیدا سرمایهگذاری مالی میکنند، چشمداشتهایی نیز دارند. خطری که انتخابات را در کشور اسلامی بیهویت میسازد، این است که کاندیدا از ارزشهای اخلاقی فاصله بگیرد و نماینده مجلس، وامدار کانونهای قدرت و ثروت گردد یا با هزینههای کلان و شیوههای تبلیغی پرهزینه و طرح مسائل غیر واقع در مورد کشور و تولید چالش در افکار عمومی، ورود به مجلس را به هر قیمت، هدف قرار دهد. به عبارتی، نمایندهای که به هر قیمت، به دنبال کسب پیروزی در انتخابات است و فاقد مبانی و استقلال فکری باشد، نخواهد توانست به سهم خود در تکوین مجلس تراز انقلاب، ایفای نقش کند و نماینده اهداف و ارزشهای نظام و انقلاب اسلامی باشد. امام راحل و خلف صالحشان، مقام معظم رهبری، همواره و در هر انتخاباتی به نوعی به این نکته تذکر دادهاند:
“اگر دیدید کسی است که دارد پول به مردم میدهد یا دهن آنها را برای اینگونه کارها شیرین میکند، بدانید که این طور آدمها، آدمهای نامناسبی هستند، وقتی معلوم شد که اینها کسانی هستند که میخواهند به خاطر امور مادی و در راه کسب متاع دنیوی، مسند با ارزشی را که برای مردم قانون وضع میکند، غصب کنند، بایستی جلوی آنهارابگیریم.
” اگر کسی فاسد است، نباید وارد مجلس شود، حالا فساد اعم است از فساد مالی و فسادهای گوناگون اخلاقی و یا عقیدتی و سیاسی، همه اینها فساد است.”
امام علی (ع) در نامه به مالک اشتر نخعى, فرمانرواى مصر, این مسإله را یادآور مى شود و به او سفارش مى کند: مقدارى از وقت خود را در اختیار نیازمندان, ضعیفان و محرومان قرار بده و درهاى ((دارالاماره)) را باز بگذار, تا مردم آزادانه و بدون موانع نزد تو بیایند و مشکلات خود را باتو در میان بگذارند تا خود شخصا به کارها و گرفتاریهاى ایشان رسیدگى نمایى; چرا که من بارها از رسول خدا(ص) شنیدم که مى فرمود:
((لن تقدس امه لایوخذ للضعیف فیها حقه من القوى غیر متتعتع))(2)
امتى که حق ضعیفان را از زورمندان با صراحت و بدون خوف و ترس نگیرد, هرگز پاک نمى شود و روى سعادت را نمى بیند.
واکنون این سخن مطرح می گردد ،که نمایندگان ما چقدر توانسته اند به این توصیه حضرت جامه عمل بپوشانند.
آیا در برابر تظلم خواهی مردم منطقه خود ، حق ضعیف را از زورمندان بدون خوف وترس گرفتند ، یا در برابر آن چشم پوشی نمودند!
حضرت علی ع می فرماید:
ناتوان ستمدیده در نظر من, عزیز است تا حقش را بگیرم و زورمند ستمگر نزد من, حقیر و ضعیف است تا حق دیگران را از او بستانم. ما در برابر فرمان خدا راضى هستیم و در مقابل امر او تسلیم مى باشیم.
بنابراین اگر می خواهیم نماینده ی اصلحی انتخاب کنیم ، کافیست وی را تنها با همین جمله حضرت قیاس کنیم.
امام(ع) در این فراز از سخنانش که بعد از جنگ نهروان ایراد گردیده,به بیان حالات روحى اش مى پردازد و دفاع از مظلومین را به عنوان یکى از اهداف خود مطرح مى کند و عملکرد خلفاى پیشین را که به ستم و تبعیضهاى ناروایى منجر گردیده و در زمان خلیفه سوم به اوج خود رسیده بود, مورد نکوهش قرار داده و تإکید داشت: ((من در مقابل رفتار دیگران که چه کردند, هیچ گونه مسوولیتى ندارم و آنچه که من را به قبول خلافت واداشت, اجراى حق و عدالت و گرفتن حق ضعیفان از زورمندان بود. )) به خاطر این رفتار عدالت خواهانه است که امام(ع) بعد از پذیرفتن مقام خلافت, در صدد برمی آید، تا حکام ظالم و ستمگر را از تصدى امور مسلمین معزول دارد و در این تصمیم خود قاطع و مصمم بود. لذا در مقابل ابن عباس و عده اى دیگر که با عزل معاویه از قدرت مخالف بودند و حضرت را به سازش توصیه مى کردند و مى گفتند: فعلا عزل معاویه به صلاح نیست, ایستاد و در جواب آنهافرمود:
“من براى یک روز هم نمى توانم اشخاص فاسد و ناشایست را بر جماعت مسلمین حکمروا ببینم.”
رسیدگى به مشکلات مردم از امور بسیار مهمى است که على(ع) برآن تإکید داشت و نهایت سعى خود را به کار مى برد تا در قلمرو حکومت او بر کسى ظلمى نرود. اگر اطلاع پیدا مى نمود, فردى و یا افرادى مورد ستم واقع شده اند, فورا اقدام مى کرد و عاملین آن را مورد عتاب و سرزنش قرار مى داد وحتى از قدرت عزل مى کرد. این نحوه از برخورد امام(ع) با افرادى که در پیرامونش گرد آمده بودند, حاکى از عشق و علاقه بیش ازحد در نهاد حضرت على(ع) براى تحقق عدالت در جامعه و از بین بردن ستم, تبعیض, حق کشى و اجحاف بود.
رفتار على(ع) با توده مردم, شاکیان و ستمدیدگان, الگوى عدل اسلامى است. زیرا هیچگاه بى نوایى را از درخانه اش نراند و بلکه باوقار و متانت به درد دل تک تک افراد و مظلومان گوش فرا مى داد و آنگاه براى دادخواهى و رسیدگى به مشکلات آنها شخصا وارد میدان مى شد. هرگاه مى شنید که ستمى توسط یکى از عمالش برمظلومى روا داشته شده, سخت برمى آشفت و از غصه این که در حکومت آن حضرت برمسلمانى یا اهل کتابى, جور و تعدى صورت گرفته است گریه, مى کرد.
کدامین نمایندگان ما این چنین بوده اند ویا نزدیک به این رفتار را داشته یا دارند. بنابراین نمایندگانی را باید انتخاب کرد که حداقل ، در منش ورفتار نزدیک به فرمایشات آن امام همام باشند.
شرط دیگر برای نماینده شدن در مجلس و برنامه ریزی در مجلس برخورداری از تخصص های لازم در کشور است.متاسفانه به نظرم کشور ومجلس از این موضوع رنج می برد .شما نگاهی به برخی از نمایندگانی که در کمیسیونهای فعلی مجلس هستند بیندازید، نماینده ای که هیچ گونه تخصص وتحصیلاتی، مرتبط با کمیسیون مربوطه ندارد چگونه در آن کمیسیون عضو می شودوبرای مملکت تصمیم می گیرد.؟!!
یکی از توصیه های یازده گانه امام خمینی ره به نمایندگان نخستین دوره مجلس شورای اسلامی را که به مثابه منشور نمایندگی، راهبرد تکالیف آنان را تبیین می کند با هم مرور می کنیم . در این نامه، امام خمینی با واکاوی خاستگاه و جایگاه مجلس در جمهوری اسلامی، نمایندگان را به انجام وظیفه قانونی و اسلامی خود فرا می خواند.
ایشان می فرماید:
امید آن است که رسیدگی به حال مستضعفین و مستمندان کشور که قسمت اعظم ملت مظلوم را در بر می گیرد در رأس برنامه ها قرار گیرد، و در نخستین مجلس شورای اسلامی طرح هایی جدی در رفاه حال این طبقه محروم داده شود، و از طرف دولت منتخب شما بدون مسامحه به مورد اجرا گذاشته شود تا در پیشگاه خداوند متعال، بعضی از دیون خودتان را به این طبقه عزیز – که جان خود را برای اسلام و آزادی و استقلال کشور در طبق اخلاص گذاشته و پیروزی را برای انقلاب اسلامی به ارمغان آوردند – ادا کرده باشید.
حال باید دید کدام نمایندگان برای رفاه وآسایش این مردم تلاش کردند وکدام نمایندگان با تصویب مصوباتی بر طبل گرانی وایجاد مشکل برای مردم کوبیدند؟؟!!
ودر آخر این نکته را از فرمایشات معمار بزرگ انقلاب اسلامی ایران مرور کنیم وبرای خود وهمگان آرزو کنیم که با انتخاب اصلح انشاء لله ، ایرانی آباد ، وقدرتمند وسرشار از رفاه وامید برای مردم عزیز ایران داشته باشیم! وآن این است:
طرح ها و پیشنهادهایی که مربوط به عمران و رفاه حال ملت خصوصاً مستضعفین است انقلابی و با سرعت تصویب کنید، و از نکته سنجی ها و تغییر عبارات غیر لازم که موجب تعویق امر است اجتناب کنید، و از وزارتخانه ها و مأموران اجرا بخواهید که از کاغذ بازیها و غلط کاریهای زمان طاغوت اجتناب کنند و رفاه ملت مظلوم و عقب افتادگیهای آنها را به طور ضربتی تحصیل و ترمیم کنند.
وَالسَّلَامُ عَلَى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَى
عباس بحرینی بروجنی
صاحب امتیاز ومدیر مسئول پایگاه خبری سریر ایران
پایگاه خبری سریر ایران https://eitaa.com/nursech