این صندوق رای است که حرف آخر را میزند!
دوزادهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در یازدهم اسفند ماه سال جاری برگزار خواهد شد. اگر معتقدیم باید تغییر و تحولی ایجاد شود و باید شرایط را به سمت بهبود برد، هیچ راهی جز این نداریم که از طریق صندوق آراء این کار را انجام دهیم و این صندوق رای است که حرف آخر را میزند. بیشتر مسائل و دغدغههای مجلس فعلی، پیرامون اینترنت، و مواردی بود که جزء اولویتهای کشور نیستند و جز این که مشکلی بر مشکلات قبلی اضافه میکنند آسایشی برای مردم جامعه فراهم نخواهند کرد. قوانینی که بدون کارشناسی، واستفاده از کارشناسان توانمند تصویب میگردند وسپس ضمن ایجاد تنش ونافرمانی مدنی در جامعه پس از مدتی رنگ میبازند.
۵۵ یا ۵۷ درصد مردمی که نمیخواهند در انتخابات مشارکت کنند، دلایل معیشتی و اقتصادی را ذکر کرده اند. وبیست و چند درصد بحث اشتغال که عملا مسائل اقتصادی است را علتعدم مشارکت خود میدانند. (۱)
مردم با توجه به عملکرد ضعیف مجلس در قانوننگاری و نظارت که جزء وظایف اصلی مجلس است دیگر مجلس را در رأس امور ندیده و فارغ از نگاهی که به ساختار قدرت در ایران دارند، عملاً نه توجهی به انتخابات مجلس نه توجه زیادی به وظایف نمایندگان و نه توجهی به قوانینی که توسط مجلس به تصویب میرسد، دارند. به گونهای که این مجلس میآید و آن مجلس میرود و از دیدگاه مردم گویا نه خانی آمده است و نه خانی رفته!
چه بپذیریم و چه نه، عدهای در این کشور حتی بدون اینکه نام شخص یا فهرستی را در برگه بنویسند، فقط به صرف تعلق وتعهد خود به نظام جمهوری اسلامی وبه قول خودشان ادای وظیفه در انتخابات شرکت کرده وبرخی نیز اسامی نامربوطی را در برگ رای نوشته وبه تعداد آرای باطله میافزایند تا شاید به این شیوه نارضایتی خود را اعلام کرده باشند. عدم استفاده کامل مجلس از فرصت نظارت بر اجرای قوانین، ویا تسهیل اجرای قوانین، ویا تصویب قوانینی در راستای رفاه اجتماعی وارتقاء سطح زندگی مردم وایجاد عدالت اجتماعی، دخالت برخی نمایندگان در عزل ونصبهایی که عمدتا به ضرر مردم بوده است، وبازتاب اجتماعی نامناسبی را در اذهان مردم بجا گذاشته، عدم استفاده کامل از فرصت مجلس برای پاسخگویی وزیران وبرخی لابیها و… مردم را دلسرد نموده است. به عنوان مثال قانون تعرفهگذاری پرستاری، مصوب مجلس شورای اسلامی در ۶/۴/۱۳۸۶ تصویب شد وبه دلیلعدم نظارت مجلس بر مصوبه خود برای اجرا طرح تعرفهگذاری خدمات پرستاری پس از ۱۵ سال تاخیر بالاخره در دولت آقای رئیسی به اجرا درآمد و اجرای این طرح که از سال گذشته آغاز شده، نیز دارای نقایصی است که حالا نیز تازه از پرستاران خواسته شده صبوری کنند تا با هماندیشی مسوولان مشکلات آنان برطرف شود وعلی هذه از این قوانین، که کم هم نیستند.
یکی دیگر از مواردی که به نظر میرسد در کاهش مشارکت رای دهنگان تاثیر داشته باشد ایجاد دوگانگیها در جامعه است ومثلا در ایام انتخابات به خانمهای کم حجاب یا بیحجاب اهمیت داده شده وبه آنها احترام میگذارند، مصاحبههای خبری مبنی بر شرکت در انتخابات از آنها تهیه کرده وبه نوعی از این شیوه بهره برداری سیاسی کرده وبلافاصله بعد از انتخابات یا برخی مناسبتها همین قشر مورد حمله قرار میگیرند.
بحثهاي غير متعارفي كه اخيرا در خصوص حضور افراد بيحجاب در انتخابات شكل گرفته، ابهامات بسياري را در افكار عمومي شكل داده است. به عنوان نمونه سخنگوي شوراي نگهبان رسما اعلام ميكند، افراد بيحجاب هم ميتوانند پاي صندوقهاي راي حاضر شده و از حق خود در انتخاب نمايندگان استفاده كنند و هيچ فرد و مقامي نميتواند شهروندان را از اين حق محروم كند. اما تناقضات، زماني رنگ جديتري به خود ميگيرند كه اگر همين شهروند قصد حضور در فرودگاه، اداره يا بانك و… را براي بهرهمندي از حقوق شهروندي متعارف خود داشته باشد از حضور او در اين ادارات جلوگيري ميشود. اين تناقضات انتخاباتي اما به اين گزاره محدود نميشود و همچنان ادامه دارد.(2)
خروج از اعتدال و عقلانیت در برخورد با مسائل اجتماعی، نکته مهمی است که باید به آن توجه کنیم. تجربه نشان داده که هرگاه در برخورد با ناهنجاری های اجتماعی و مسائلی از این دست، از مرز اعتدال و عقلانیت خارج شده ایم، نتیجه ای کاملا معکوس داشته است. در چهل سال گذشته ما در موضوعات مختلف شاهد این وضعیت بوده ایم که مسأله حجاب نیز یکی از آنهاست. ما نحوه برخورد با نوار کاست، ویدئو، ساز ودهل ِ دهل نوازان، ماهواره و…را در سالهای قبل تجربه کرده ایم و شاید اکنون متوجه شده ایم که روش برخوردمان با مسائل اجتماعی وفرهنگی باید به چه صورت باشد.
از سوی دیگر لازم است از برخوردهای سلیقهای که اسباب نارضایتی نخبگان و فرزندان کشور و دلسوزان انقلاب را فراهم میکند، جلوگیری کرد. باید با رأفت اسلامی و نگاه عالمانه با مردم رفتار کرد و از سوی دیگر شرایط کشور را برای مردم تبیین کرد. ما در داخل کشور نیاز به وحدت و انسجام مردم داریم.
بهر حال آنچه مهم است، برای اینکه امورات کشور بهتر اداره شود ضرورت دارد که مردم در انتخابات مشارکت حداکثری داشته باشند تا فرد اصلح برای قانونگذاری بهتر انتخاب شود. اگر مسئولان خود را به مردم نزدیک کرده و در کنار مردم باشند میتوانند بخش عمدهای از مسائل و مشکلات مردم را مرتفع کنند. اگر مردم مسئولان را در کنار خود حس کنند، تاثیر مثبتی در افزایش انگیزه آنان برای مشارکت در انتخابات دارد.
اگر جامعه در صحنه انتخابات حضور حداکثری نداشته باشد نه تنها وضع موجود اصلاح نخواهد شد بلکه ممکن است شرایط بدتری نیز ایجاد گردد.
مردم میدانند که رای آنها موثر است اما شاید امروز بخشی از مردم اعتماد خود را به ساختارهای اجرایی از دست داده و این امر میتواند سبب شود تا نسبت به انتخابات بیتفاوت باشند. باید با عملکرد، ودر عمل ونه در حرف وسخنرانی، انگیزه مردم را افزایش داد. دولت باید در چند ماه آتی دقت بیشتری بر ساختارهای عملکردی خود داشته باشد. مردم اگر احساس کنند شرایط جامعه به ویژه در حوزه معیشت روبه جلو هست قطعا با انگیزه بیشتری در انتخابات مشارکت میکنند. اما نباید آنگونه باشد که در چند ماه انتخابات این گشایش برای مردم ایجاد وبعد از پایان انتخابات دوباره فشارهای اقتصادی واجتماعی بر مردم افزایش یابد. مردم از رانتها، فسادها، تبعیض ها، پارتی بازیها، انتصابات سفارشی، بیعدالتی اجتماعی واداری و. . مشکلات اجتماعی واقتصادی به شدت خستهاند ونیاز به مجلسی دارند که ناجی آنها باشد.
(۱): به نقل از روزنامه کیهان، ۱۲/۱۰/۱۴۰۲، بهادری جهرمی
(2)روزنامه اعتماد، 1402/11/1
عباس بحرینی بروجنی
صاحب امتیاز ومدیر مسئول پایگاه خبری سریر ایران